81. rocznica „Krwawej Niedzieli” na Wołyniu i Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa

https://kresy.pl/wydarzenia/81-rocznica-krwawej-niedzieli-na-wolyniu-i-narodowy-dzien-pamieci-ofiar-ludobojstwa/

11 July 2024 Przez Marek Trojan

W czwartek 11 lipca br. przypada 81. rocznica Krwawej Niedzieli na Wołyniu – masowej akcji mordowania Polaków w ramach przeprowadzonego przez ukraińskich nacjonalistów ludobójstwa. Łącznie, na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej zginęło co najmniej 100 tys. Polaków.

11 lipca to Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II RP. W niedzielę 11 lipca 1943 roku na Wołyniu rozpoczęła się masowa, skoordynowana akcja przeciwko ludności polskiej przeprowadzona przez OUN-UPA. Mordercy specjalnie wybrali niedzielę, kiedy Polacy udawali się do kościołów na Msze Święte. Wykorzystując to, Ukraińska Powstańcza Armia rozpoczęła skoordynowany atak na polskich mieszkańców Wołynia, kontynuowany w kolejnym dniu. Zaatakowano 150 miejscowości. Celem była eksterminacja Polaków, w tym kobiet i dzieci.

W oficjalnych komunikatach polskich władz brak informacji o jakiś większych czy bardziej nagłaśnianych wydarzeniach w związku z upamiętnieniem rocznicy Krwawej Niedzieli.

Obchody są jednak organizowanie lokalnie. Przypomnijmy, że w ramach obchodów 81. rocznicy krwawej niedzieli na Wołyniu, w czwartek 11 lipca br. w Warszawie odbędzie się Marsz Pamięci o Ofiarach ukraińskiego Ludobójstwa. To wydarzenie organizowane jest już od kilkunastu lat, zawsze 11 lipca. Marsz rozpocznie się Mszą św. w intencji ofiar ludobójstwa na Kresach, która zostanie odprawiona o godzinie 16:00 w kościele św. Aleksandra na Placu Trzech Krzyży. Po Mszy św., około godziny 17:00, uczestnicy rozpoczną przemarsz ulicami Warszawy w kierunku Starego Miasta, pod Tablicę Wołyńską (ul. Krakowskie Przedmieście 64). Organizatorzy informują, że wśród głównych haseł przewodnich tegorocznego marszu jest m.in. żądanie odblokowania ekshumacji Polaków, pomordowanych na terenie południowo-wschodnich województw II RP. Ponadto, pod hasłem „Polska wolna od banderyzmu” domagają się penalizacji tej ideologii w naszym kraju.

Jak pisaliśmy, w czwartek także w Lublinie, pod patronatem wicemarszałka Sejmu Krzysztofa Bosaka odbędzie się Marsz Pamięci Rzezi Wołyńskiej. Tematem przewodnim wydarzenia będzie “hołd dla bohaterów samoobrony”. Marsz organizowany jest przez środowiska narodowe i patriotyczne, m.in. Instytut Pamięci i Dziedzictw Kresowego, Ruch Narodowy, Młodzież Wszechpolską, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Fundację im. Kazimierza Wielkiego, Fundację Amor Patriae, czy lubelski oddział Stowarzyszenia Odra-Niemen. „W tym roku szczególną uwagę mieszkańców Lubelszczyzny pragniemy skupić na samoobronie na Kresach Wschodnich. Tysiące naszych rodaków uniknęło śmierci spod ukraińskich toporów i wideł dzięki zorganizowanej samoobronie cywilnej. Ten narodowy zryw i wola walki o życie zasługuje na pamięć i szacunek” – poinformowali organizatorzy.

Ponadto, w dniach 11-12 lipca 2024 w Chełmie odbędą się obchody 81. rocznicy Krwawej Niedzieli na Wołyniu. Wydarzenie jest organizowane przez Miasto Chełm oraz Muzeum Pamięci Ofiar Rzezi Wołyńskiej w Chełmie. Obchody zaplanowano też m.in. w Szczecinie, Bełchatowie czy Sandomierzu.

Zobacz także: Upamiętnienie 81. rocznicy zbrodni wołyńskiej w mieście Jelcz-Laskowice

Dodajmy, że działania w związku z upamiętnieniem ludobójstwa na Wołyniu zaplanował też Instytut Pamięci Narodowej. Ich głównym organizatorem jest Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. O godzinie 10:00 w Katedrze Polowej Wojska Polskiego zostanie odprawiona Msza św. w intencji ofiar ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej oraz poległych, zmarłych i żyjących żołnierzy 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Później, o godz. 11.30 zaplanowano ceremonię złożenia wieńców i kwiatów przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Następnie na Skwerze Wołyńskim,  przy Pomniku Ofiar Ludobójstwa, po wspólnej modlitwie odbędzie się apel pamięci połączony ze składaniem wiązanek. O 14.15 będzie natomiast ceremonia składania wieńców i wiązanek kwiatów przy Pomniku 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, również na Skwerze Wołyńskim. Nie ma jasnych informacji, czy w tych wydarzeniach wezmą udział przedstawiciele władz państwowych. IPN podaje, że różne formy obchodów zaplanowano też w innych miastach, szczególnie tam, gdzie mieszczą się oddziały Instytutu.

Krwawa Niedziela była kulminacją fali morderstw i wypędzania Polaków z ich domostw, trwającej już od początku 1943 roku. Jednak do pierwszych mordów dochodziło już jesienią 1939 roku.

Sprawcami Zbrodni Wołyńskiej były Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów – frakcja Stepana Bandery (OUN – B) oraz podporządkowana jej Ukraińska Powstańcza Armia (UPA). Współdziałała z nimi także część ludności ukraińskiej, która uczestniczyła zarówno w mordach na swoich polskich sąsiadach, jak i w rabowaniu ich dobytku. OUN-UPA nazywała swoje działania „antypolską akcją”. Ukrywając za tym określeniem zamiar jakim było wymordowanie i wypędzenie Polaków.

Pierwszy masowy mord na Wołyniu miał miejsce 9 lutego 1943 roku. Doszło do niego we wsi Parośla I w powiecie sarneńskim. UPA, podając się początkowo za sowieckich partyzantów, zamordowała 173 Polaków.

Nasilenie zbrodni miało związek m.in. z porzuceniem w marcu i kwietniu 1943 roku przez policjantów ukraińskich służby na rzecz Niemiec. Wstąpili oni następnie w szeregi UPA. Wielu z nich brało wcześniej udział w mordowaniu Żydów. Do jednej z największych zbrodni UPA sprzed lipca 1943 roku doszło w nocy z 22 na 23 kwietnia 1943 r. Spalono wtedy osadę Janowa Dolina. Około 600 Polaków zostało zamordowanych.

W lipcu 1943 roku nastąpiło nasilenie zbrodni. Zamordowano wtedy około 10 – 11 tysięcy Polaków. UPA dokonała w dniach 11 i 12 lipca skoordynowanego ataku na Polaków w 150 miejscowościach w powiatach włodzimierskim, horochowskim, kowelskim oraz łuckim. Mordercy specjalnie wybrali niedzielę, kiedy Polacy udawali się do kościołów na Msze Święte. Ukraińscy nacjonaliści wkraczali do kościołów, mordując ludność cywilną i duchownych. Doszło do tego m.in. w Kisielinie, a także w Porycku. Na Wołyniu spalono lub zburzono około 50 kościołów katolickich. Zbrodnie trwały również w kolejnych dniach i później. W wyniku ludobójstwa na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej zginęło co najmniej 100 tys. Polaków.

Przeczytaj: Minister kultury nie chce finansować budowy Muzeum Pamięci Ofiar Rzezi Wołyńskiej

Zobacz także: Resort Sienkiewicza wypowiedział umowę ws. Muzeum Pamięci Ofiar Rzezi Wołyńskiej

Kresy.pl

Opublikowano za: https://kresy.pl/wydarzenia/81-rocznica-krwawej-niedzieli-na-wolyniu-i-narodowy-dzien-pamieci-ofiar-ludobojstwa/