Postulaty nie w pełni zrealizowane

Doc. Dr. Rudolf Jaworek

Mija przeszło trzydzieści lat od wprowadzenia stanu wojennego. Zachodzi pytanie o co walczyli robotnicy licznych wówczas zakładów przemysłowych. Jakie były ich żądania, że spowodowały tak gwałtowną reakcję ówczesnych władz PZPR, i jakiej sztuczki było trzeba dokonać, żeby po trzydziestu latach ówcześni strajkujący robotnicy, zamiast poprawy swych warunków zostali pozbawieni pracy, lub też modlą się, by aktualny właściciel zakładu nie wyrzucił ich na bruk, lub nie zesłał na tułaczkę po świecie w poszukiwaniu pracy. Dla przypomnienia owych robotniczych żądań, które stały się praprzyczyną dzisiejszych nieszczęść przytaczam ich główne punkty, przedstawione władzy, przez ówcześnie strajkujących:

21 POSTULATÓW ROBOTNICZYCH W 1980 R.

ŻĄDANIA STRAJKUJĄCYCH ZAŁÓG zakładów pracy i przedsiębiorstw reprezentowanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy.

Międzyzakładowy Komitet Strajkowy reprezentuje również załogi zakładów pracy i instytucji, których funkcjonowanie jest niezbędne społecznie. Komitet ów ma na celu doprowadzić do rozmów, które spełnią oczekiwania strajkujących załóg.

              Jednym z pierwszych warunków rozpoczęcia rozmów jest odblokowanie wszystkich telefonów.

              Żądania strajkujących załóg reprezentowanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy są następujące:

1.           Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków

zawodowych, wynikająca z ratyfikacji przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej wolności związkowych.

2.           Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i

osobom wspomagającym.

3.           Przestrzegać zagwarantowaną w Konstytucji PRL wolność słowa, druku i

publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.

4.           a) przywrócić do poprzednich praw: ludzi zwolnionych z pracy po strajkach

w 1970 i 1976 r., studentów wydalonych z uczelni za przekonania.

5.           Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu się

Międzyzakładowego      Komitetu Strajkowego oraz opublikować jego żądania.

a) podawanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,

b. Podjąć realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez: Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku, jak za urlop wypoczynkowy z funduszu CRZZ.

c.Podnieść wynagrodzenie zasadnicze każdego pracownika o 2000 zł na miesiąc jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.

d.           Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku

wartości pieniądza.

e.           Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe,

a eksportować tylko i wyłącznie nadwyżki.

f.            Znieść ceny komercyjne oraz sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie

wewnętrznym.

g.           Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a

nie przynależności partyjnej oraz znieść przywileje MO, SB i aparatu partyjnego przez: zrównanie zasiłków, zlikwidowanie specjalnych sprzedaży itp.

h.           Wprowadzić na mięso i przetwory kartki – bony żywnościowe ( do czasu

opanowania sytuacji na rynku).

i.            Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 50 lat, a dla mężczyzn do lat 55

lub przepracowanie 30 lat dla kobiet i 35 dla mężczyzn, bez względu na wiek.

j.            Zrównać renty i emerytury starego portfela do poziomu aktualnie

wypłacanych.

k.           Poprawić warunki pracy Służby Zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną

osobom pracującym.

l.            Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci

kobiet pracujących.

m.         Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres trzech lat na wychowanie

dziecka.

n.           Skrócić okres oczekiwania na mieszkanie.

o.           Podnieść diety z 40 zł do 100 zł i dodatek za rozłąkę.

p.           Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i

systemie 4-brygadowym brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.

Międzyzakładowy Komitet Strajkowy

Gdańsk, dnia 22 sierpnia 1980 roku